Get premium membership and access questions with answers, video lessons as well as revision papers.
Jumuiya ya "mstahiki Meya" inavyoafiki jamii ya kisasa.
(a) Haki za wafanyikazi.
(i) Hawaongezewi mishahara na iwapo wataongezewa ni asilimia ndogo.
(ii) Hawasikizwi wanapolalamika.
(iii) Wanapogoma, nguvu zaidi hutumika kuwatimua.
(iv) Hutishwa kufutwa kazi wanapodai haki zao.
(v) Hali yao ya afya haitiliwi maanani - hawana bima ya matibabu.
(vi) Elimu bora ya watoto wao hupuuzwa.
(vii) Vifaa vya kazi havipo km. glavu.
(viii) Wagomapo mishahara yao hukatwa.
(ix) Mshahara unaoongezwa huchukua muda mrefu kutekelezwa.
(b) Migomo na maandamano.
(i) Viongozi kushughulikia maslahi yao, k.m kujiongezea mishahara.
(ii) Ahadi za uongo kutoka kwa viongozi.
(iii) Hali mbaya ya kazi - hakuna vifaa vya kazi - glavu.
(iv) Vyombo vya dola kutumiwa kunyanyasa wanaogoma.
(c) Ubadhirifu wa mali ya umma.
(i) Baraza kutoa laki moja kama sadaka kwa muhubiri kila mwezi.
(ii) Viongozi (meya) kumpeleka bibi yake ng‘ambo kujifungua.
(iii) Viongozi wana pesa za burudani - Entertainment vote.
(iv) Madiwani na askari wanaongezwa mishahara kiholela bila sera maalum.
(v) Wageni kupokewa kwenye hoteli za kifahari.
(vi) Mapokezi ya wageni ni ya gharama ya juu.
(vii) Viongozi kuandaa karamu maalum kwa heshima ya wageni ilihali baraza halina pesa.
(d) Ufisadi.
(i) Mwenye kandarasi kupokonywa kandarasi eti aliyempa kandarasi hiyo, wakati wake umepita.
(ii) Bili kusema kuwa, dawa ya adui ni kummegea unachokula ili wote wafaidike.
(iii) Bili anaibia Baraza kwa kulipwa ilhali si mfanyikazi wa Baraza.
(iv) Meya ananyakua vipande vinane vya ardhi na kumgawia Bili vinne.
(e) Utegemezi.
(i) Wafadhili ndio wanatoa mwongozo wa maamuzi kwa viongozi - wanapendelea mfumo wa kugawana gharama ya
maisha.
(ii) Elimu ya cheneo ni duni hivyo viongozi wanasomeshea watoto wao ughaibuni.
(iii) Wafadhili ndio wanaamua idadi ya wafanyakazi.
(iv) Dawa kuagizwa kutoka ng‘ambo.
(v) Meya na madiwani wanatarajia wageni kifedha hata wanakopa pesa ili kulipa mishahara.
(f) Umaskini.
(i) Wananchi hawana pesa za kugharamia matibabu.
(ii) Watoto kukosa lishe bora.
(iii) Watu wengi ni maskini kwa sababu ya mshahara duni.
(iv) Kula mabaki ya kupewa mbwa.
(v) Bei ya mafuta na makaa ni ghali mno.
(g) Tamaa na ubinafsi.
(i) Madiwani hawalipi ushuru.
(ii) Watoto wa meya wanapata elimu bora, watoto wa wafanyakazi hawana elimu bora.
(iii) Meya anawaongezea mishahara askari kwani wao ni =vyombo vya kulinda ufisadi‘
(h) Utawala na uongozi mbaya;
(i) Meya na madiwani na vikaragosi wao hawako tayari kushawishiwa.
(ii) Viongozi hawajali maslahi ya umma. Meya anasema mtoto aliyekufa ni mmoja tu.
(iii) Sera za kubuni kilimo mwafaka zimekosekana watu wanakula mabaki ya chakula.
(iv) Viongozi hawaoni mbele wanajilinganisha na majirani maskini.
(i) Huduma mbovu za kiafya kwa umma.
(i) Zahanatini hamna dawa.
(ii) Wagonjwa wanaotafuta matibabu ni wengi.
(iii) Wahudumu ni jeuri kama Waridi.
(iv) Wengi wa watoto wanaougua, wanakosa lishe bora.
(v) Sera za kuboresha elimu ni duni.
(j) Utabaka.
(i) Watoto wa meya wanapata elimu bora, watoto wa wafanyakazi hawana elimu bora.
(ii) Madiwani hawalipi ushuru ilihali mama muuza ndizi analipa kodi.
(iii) Meya na madiwani wana bima za matibabu ilihali wafanyakazi hawana.
sharon kalunda answered the question on October 1, 2019 at 10:41
- "Huu ni ukoloni mamboleo"(Solved)
Mstahiki Meya
"Huu ni ukoloni mamboleo"
(a) Eleza muktadha wa dondoo hili.
(b) Eleza umuhimu wa msemewa katika tamthilia hii.
(c) Jadili namna ukoloni mamboleo unavyojitokeza katika tamthilia.
Date posted: October 1, 2019. Answers (1)
- Kufariki kwa kitoto Uhuru ni jazanda inayoashiria hali halisi ya mambo riwayani "kidagaa kimemwozea". Jadili(Solved)
Kufariki kwa kitoto Uhuru ni jazanda inayoashiria hali halisi ya mambo riwayani "kidagaa kimemwozea". Jadili.
Date posted: October 1, 2019. Answers (1)
- "Kwa nini mnaifunga mnyororo ile doggy mgonjwa? Mbona msiiwache free".(Solved)
Kidagaa kimemwozea
"Kwa nini mnaifunga mnyororo ile doggy mgonjwa? Mbona msiiwache free".
(a) Eleza muktadha wa dondoo hili.
(b) Onyesha jinsi wahusika riwayani wamefungwa minyororo.
(c) Minyororo inayorejelewa katika (b) hapo juu ilifunguliwaje?
Date posted: October 1, 2019. Answers (1)
- Onyesha jinsi ukatili unavyojitokeza kwa kurejelea hadithi zifuatazo. (Solved)
Onyesha jinsi ukatili unavyojitokeza kwa kurejelea hadithi zifuatazo.
(i) Kanda la usufi
(ii) Shaka ya mambo
(iii) Mwana wa darubini
(iv) Ndoa ya Samani.
Date posted: October 1, 2019. Answers (1)
- Wafrika hupitia changamoto nyingi sana wakiwa masomoni ughaibuni. Thibitisha kauli hii ukirejelea hadithi "Damu nyeusi"(Solved)
Wafrika hupitia changamoto nyingi sana wakiwa masomoni ughaibuni. Thibitisha kauli hii ukirejelea hadithi "Damu nyeusi"
Date posted: October 1, 2019. Answers (1)
- "Kero hizi na dharau zinamfanya kuthamini zaidi utu wake ....."Ukirejelea hadithi "Damu nyeusi" Eleza muktadha wa dondoo hili.(Solved)
"Kero hizi na dharau zinamfanya kuthamini zaidi utu wake ....."Ukirejelea hadithi "Damu nyeusi" Eleza muktadha wa dondoo hili.
Date posted: October 1, 2019. Answers (1)
- Thibitisha jinsi anwani "Damu Nyeusi" inaafiki yaliyomo katika hadithi.(Solved)
Thibitisha jinsi anwani "Damu Nyeusi" inaafiki yaliyomo katika hadithi.
Date posted: October 1, 2019. Answers (1)
- Jadili matatizo KUMI ya kijamii ukirejelea hadithi "Mwana wa Darubini"(Solved)
Jadili matatizo KUMI ya kijamii ukirejelea hadithi "Mwana wa Darubini"
Date posted: October 1, 2019. Answers (1)
- "Sisi kama wazazi...........hukabiliana na mengi...........mara nyingi tabia zao hutupiga chenga........"(Solved)
"Damu nyeusi na hadithi zingine"
"Sisi kama wazazi...........hukabiliana na mengi...........mara nyingi tabia zao hutupiga chenga........"
a) Weka dondoo hili katika muktadha wake
b) Dhihirisha mbinu NNE za lugha zinazojitokeza katika dondoo hili
c) Jadili yaliyomsibu mrejelewa.
Date posted: October 1, 2019. Answers (1)
- Riwaya ya kidagaa kimemwozea inaonyesha jitihada za vijana kujenga jamii mpya. Thibitisha kwa kutoa mifano(Solved)
Riwaya ya kidagaa kimemwozea inaonyesha jitihada za vijana kujenga jamii mpya. Thibitisha kwa kutoa mifano
Date posted: October 1, 2019. Answers (1)
- "...........wanaume wangewastahi wanawake kidogo,.......dunia ingekuwa pahala pema zaidi pa kuishi.(Solved)
kidagaa kimemwozea
"...........wanaume wangewastahi wanawake kidogo,.......dunia ingekuwa pahala pema zaidi pa kuishi.
a) Weka dondoo hili katika muktadha wake.
b) Kwa kurejelea wahusika wanne, onyesha jinsi Mtemi Nasaba Bora anavyochangia kumkandamiza mwanamke.
Date posted: October 1, 2019. Answers (1)
- Kwa kurejelea tamthilia ya Mstahiki Meya, fafanua vichocheo vya migogoro katika jamii ya Cheneo.(Solved)
Kwa kurejelea tamthilia ya Mstahiki Meya, fafanua vichocheo vya migogoro katika jamii ya Cheneo.
Date posted: October 1, 2019. Answers (1)
- "Hadi sasa sijaelewa kwa nini hakujitokeza kueleza hali ilivyo........Huenda hii ni dalili za..........."(Solved)
"Mstahiki Meya"
"Hadi sasa sijaelewa kwa nini hakujitokeza kueleza hali ilivyo........Huenda hii ni dalili za..........."
a) Eleza muktadha wa dondoo hili.
b) Fafanua masuala matano yanayofaa kuelezewa kuhusu hali inayorejelewa.
c) Eleza umuhimu wa anayerejelewa
d) Bainisha matumizi ya tamathali moja katika dondoo
Date posted: October 1, 2019. Answers (1)
- Matambiko ni nini? Eleza dhima zake mbili.(Solved)
Matambiko ni nini? Eleza dhima zake mbili.
Date posted: October 1, 2019. Answers (1)
- Eleza maana ya maapizo.(Solved)
Eleza maana ya maapizo.
Date posted: October 1, 2019. Answers (1)
- Eleza maana ya ngoma katika fasihi simulizi kisha utoe dhima zake nne.(Solved)
Eleza maana ya ngoma katika fasihi simulizi kisha utoe dhima zake nne.
Date posted: October 1, 2019. Answers (1)
- Ewe mpwa wangu,
Kwetu hakuna mwoga, usiwe kama msichana.(Solved)
Soma wimbo ufuatao kisha ujibu maswali
Ewe mpwa wangu,
Kwetu hakuna mwoga, usiwe kama msichana.
Uoga ukikufika, huenda ni wa akina mamayo,
Fahali tulichinja ili uwe mwanamume
Iwapo utatingiza kichwa
Uhamie kwa wasiokatwa
Waume wa mbari yetu
Si waoga wa kisu
Wao hukatwa kuanzia macheo hadi machweo.
Simama jicho liwe juu
Ngariba alilala jikoni
Visu ametia makali
Kabiliana na kisu kikali
Wengi wasema ni kikali
Mbuzi utampata
Na hata shamba la mahindi
Usiende kwa wasiotahiri.
MASWALI
(a) Huu ni wimbo gani? Fafanua
(b) Eleza shughuli mbili za kiuchumi zinazodokezwa na wimbo huu.
(c) Onyesha taasubi ya kiume inavyojitokeza katika wimbo huu.
Date posted: October 1, 2019. Answers (1)
- Mtu mmoja alimpa mke wake nambari yake ya simu.(Solved)
Soma utungo ufuatao kisha ujibu maswali.
Mtu mmoja alimpa mke wake nambari yake ya simu. Kila mara bibi akipigia mumewe simu, ilipokelewa na sauti nyororo "mteja wa nambari uliopiga hapatikani kwa sasa."Alifunga safari kumtembelea mume wake mjini na kukabiliana na huyu kisura.
MASWALI
a) Bainisha kipera cha utungo huu.
b) Onyesha sifa tano za kipera hiki.
c) Eleza manufaa tano ya kipera hiki.
Date posted: October 1, 2019. Answers (1)
- a) Kanda la usufi ni anwani mwafaka.
Fafanua kwa kutolea mifano.
(b) Lini angepata nafasi ya kupenya kwenye chungio…"
Fafanua jinsi msemewa angepata nafasi na changamoto zake.(Solved)
Kanda la Usufi - (R. Nyaga)
(a) Kanda la usufi ni anwani mwafaka.
Fafanua kwa kutolea mifano.
(b) Lini angepata nafasi ya kupenya kwenye chungio…"
Fafanua jinsi msemewa angepata nafasi na changamoto zake.
Date posted: October 1, 2019. Answers (1)
- Ningemweka hai afikishwe mahakamani kweli idhihiri na uongo ujitenge".(Solved)
Kidagaa Kimemwozea; Ken Walibora
Ningemweka hai afikishwe mahakamani kweli idhihiri na uongo ujitenge".
(a) Eleza muktadha wa dondoo.
(b) Fafanua kwa kutolea mifano ukweli wa kauli "kweli idhihiri".
(c) Eleza hulka ya mnenaji.
(d) Vitaje vitushi vyovyote vitatu vilivyomshangaza msemaji kulingana na muktadha wa dondoo.
Date posted: October 1, 2019. Answers (1)